ΕΜΜΗΝΟΠΑΥΣΗ: ό,τι πρέπει να γνωρίζεται

  Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας υπολογίζει ότι κατά το έτος 2030 πάνω από 1,5 δισεκατομμύρια γυναίκες θα βρίσκονται στην ηλικία άνω των 50 ετών. Όταν μια γυναίκα γίνεται εμμηνοπαυσιακή, προσβλέπει σε τουλάχιστον άλλα 30 χρόνια υγιούς και παραγωγικής ζωής, την οποία όμως χαρακτηρίζει η έλλειψη των οιστρογόνων. Σήμερα, η γυναίκα δραστηριοποιείται εκτός από τον οικογενειακό, στον επαγγελματικό, κοινωνικό και πολιτικό στίβο, και έχει επομένως δικαίωμα να γνωρίζει τις επιπτώσεις της έλλειψης των οιστρογόνων στην υγεία της και στην ποιότητα της ζωής της. Έχει επίσης δικαίωμα να γνωρίζει τις πολύπλευρες δυνατότητες που παρέχει σήμερα η Ιατρική για τη διατήρηση της ποιότητας της ζωής της.

   Πριν επέλθει οριστικά η εμμηνόπαυση προηγείται η περιεμμηνοπαυσιακή περίοδος ή προκλιμακτήριος, δηλαδή το χρονικό εκείνο διάστημα που η γυναίκα παρουσιάζει ορμονικές ανωμαλίες αλλά και ανωμαλίες εμμήνου ρύσεως (αραιά διαστήματα μεταξύ των περιόδων, μείωση του κύκλου, αιμορραγίες, μεγάλη διάρκεια περιόδου) και διαρκεί περίπου 2-4 χρόνια πριν την εμμηνόπαυση. Είναι πολύ σημαντικό ωστόσο κάθε γυναίκα που παρουσιάζει ένα απ’ αυτά τα συμπτώματα,  να ελέγχεται υπερηχογραφικά γιατί μπορεί οι αιμορραγίες να μην οφείλονται στην κλιμακτήριο αλλά σε κάποια κακοήθεια της μήτρας. Στις περισσότερες γυναίκες η εμμηνόπαυση έρχεται κατά μέσο όρο σε ηλικία 51-52 ετών. Όταν εμφανίζεται σε ηλικία μικρότερη των 40 ετών ονομάζεται πρώιμη εμμηνόπαυση. Μερικές γυναίκες μπορεί να εμφανίσουν πρώιμη εμμηνόπαυση μετά από χειρουργική αφαίρεση των ωοθηκών, χημειοθεραπεία, ακτινοβολία της κάτω κοιλιάς, ανοσολογικές διαταραχές.

    Το κλιμακτηριακό σύνδρομο αποτελεί την βασικότερη άμεση επίπτωση της εμμηνόπαυσης. Οι εξάψεις είναι το χαρακτηριστικότερο και περισσότερο βασανιστικό σύμπτωμα. Σε πολλές γυναίκες οι εξάψεις διαρκούν για πολλά χρόνια μετά τη διακοπή της εμμήνου ρύσεως. Η ψυχοσυναισθηματική αστάθεια, η ευερεθιστότητα, το ξέσπασμα κλάματος, το αίσθημα κόπωσης, η αϋπνία και η απώλεια ενδιαφέροντος για τις συνήθεις ασχολίες αποτελούν τα βασικότερα ψυχικά ενοχλήματα του κλιμακτηριακού συνδρόμου. Τέλος, η κολπική ξηρότητα, ο πόνος κατά την επαφή και η έλλειψη σεξουαλικού ενδιαφέροντος συνιστούν για πολλές οξύ πρόβλημα.

     Μακροπρόθεσμα, η έλλειψη των οιστρογόνων οδηγεί σε σημαντική αύξηση του κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου και σε απώλεια της οστικής μάζας και εμφάνιση οστεοπόρωσης. Η οστεοπόρωση αποτελεί παγκόσμια επιδημία. Η μία στις δύο γυναίκες σε όλο τον κόσμο θα προσβληθεί από οστεοπορωτικό κάταγμα. Η εμμηνοπαυσιακή γυναίκα έχει αυξημένο ρυθμό οστικής απώλειας και επομένως αυξημένο κίνδυνο για οστεοπορωτικό κάταγμα. Επειδή η οστεοπόρωση δεν δίνει συμπτώματα παρά μόνο σε προχωρημένο στάδιο, πρωταρχική σημασία έχει η πρόληψη. Ο πρώτος έλεγχος πρέπει να γίνεται κατά την έναρξη των κλιμακτηριακών διαταραχών.

     Η καρδιαγγειακή νόσος αποτελεί τον κύριο παράγοντα θνησιμότητας στην εμμηνοπαυσιακή γυναίκα. Η εμμηνόπαυση συνδέεται με αύξηση της χοληστερόλης, διαταραχή στο μεταβολισμό της γλυκόζης, αύξηση της αρτηριακής πίεσης και αύξηση του σωματικού βάρους, ειδικά του κοιλιακού λίπους, που θεωρείται και το πιο επιβλαβές. Αποτέλεσμα των διαταραχών αυτών είναι η αύξηση του καρδιαγγειακού κινδύνου, ο οποίος εξισώνεται προοδευτικά με αυτόν των ανδρών.

     

Χορηγείται επί 40 και πλέον χρόνια σε εμμηνοπαυσιακές γυναίκες με σκοπό την πρόληψη και θεραπεία όχι μόνο των κλιμακτηριακών συμπτωμάτων, αλλά και σοβαρών νόσων, όπως η οστεοπόρωση. Η ΟΘ έχει βοηθήσει στην εξασφάλιση καλύτερης ποιότητας ζωής της εμμηνοπαυσιακής γυναίκας. Η ποιότητα ζωής αναφέρεται στην ψυχοσυναισθηματική σταθερότητα της γυναίκας καθώς επίσης και στην πρόληψη της ατροφίας του κόλπου, η οποία συνδέεται άμεσα με τη σεξουαλική ζωή της γυναίκας.

       Η ΟΘ προλαμβάνει την οστική απώλεια και μειώνει σημαντικά, έως και 35%, τον κίνδυνο κατάγματος. Η έγκαιρη χορήγηση ορμονικής θεραπείας, εξατομικευμένης, σύμφωνα με τις ανάγκες της κάθε γυναίκας, χορηγούμενη σε πρόσφατα εμμηνοπαυσιακές γυναίκες, πιθανότατα μειώνει την θνησιμότητα που συνδέεται με την καρδιαγγειακή νόσο. Τέλος, η ΟΘ μειώνει σημαντικά, έως και 37%, τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου, ο οποίος είναι και η δεύτερη κατά σειρά αιτία θανάτου από καρκίνο στις εμμηνοπαυσιακές γυναίκες μετά τον καρκίνο του μαστού.

       Η ΟΘ δεν είναι ελιξίριο νεότητας. Παραμένει όμως θεραπεία εκλογής για την υγιή και πρόσφατα εμμηνοπαυσιακή γυναίκα, η οποία ταλαιπωρείται από εξάψεις, αϋπνία, ξηρότητα του κόλπου και ψυχοσυναισθηματική αστάθεια και η οποία συγχρόνως παρουσιάζει κίνδυνο οστεοπόρωσης. Η εξατομικευμένη και με σωστή παρακολούθηση ΟΘ μπορεί να χορηγείται ακίνδυνα, όσον αφορά το μαστό για τα πρώτα χρόνια της εμμηνόπαυσης, διότι προλαμβάνει ή θεραπεύει τις άμεσες βραχυπρόθεσμες και μεσοπρόθεσμες επιπτώσεις εξασφαλίζοντας καλή ποιότητα ζωής.

           

Η ιατρός Κ.Παπακωνσταντίνου αντιμετωπίζει με εξατομικευμένο τρόπο την κάθε γυναίκα, βασισμένη στα κύρια συμπτώματα της και προσπαθώντας να τη βοηθήσει στη δύσκολη αυτή περίοδο της αναπαραγωγικής της ζωής. Χορηγεί την κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή, έχοντας τις γυναίκες υπό στενή παρακολούθηση με τις κατάλληλες εργαστηριακές εξετάσεις. Η εμπειρία που αποκόμισε από τα ιατρεία εμμηνόπαυσης στα οποία έχει εργαστεί στο εξωτερικό τη βοηθούν στη σωστή διαχείριση των ασθενών αυτών.

 - Γενική αίματος, σάκχαρο, ουρία, κρεατινίνη,

  τριγλυκερίδια, χολερυθρίνη, HDL, LDL, χοληστερίνη,

  γ-GT, SGPT, SGOT, ALP, LP(a), ApoA1, ApoB1

-    PT, PTT, INR, Αντιθρομβίνη ΙΙΙ, Πρωτείνη C, Πρωτείνη S

-    FSH, LH, TSH, Οιστραδιόλη, Προλακτίνη

-  Μαστογραφία άμφω F/P

-  Μέτρηση οστικής πυκνότητας ΟΜΣΣ και ΙΣΧΙΟΥ με μέθοδο DEXA

-  Υπερηχογράφημα μήτρας-ωοθηκών (μέτρηση πάχους ενδομητρίου)

-  Εξέταση κολπικού και τραχηλικού επιχρίσματος κατά Παπανικολάου